Τι είναι η Θλίψη;
Η θλίψη όπως και τα άλλα συναισθήματα είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα που όλοι έχουμε βιώσει κάποια στιγμή στην ζωή και μας είναι απαραίτητο. Μας βοηθάει να αποκτήσουμε μέτρο σύγκρισης για τις ευχάριστες στιγμές αλλά και να αντιλαμβανόμαστε όταν κάποια ανάγκη μας δεν καλύπτεται ή όταν υπάρχει μια έλλειψη από τη ζωή μας που συνεχίζουμε να παραμελούμε.
Παρ’ όλα αυτά είναι ένα απαιτητικό συναίσθημα και η διαχείριση του είναι δύσκολη. Δημιουργεί δυσφορία και πόνο σε περίπτωση απώλειας η συνεχών απογοητεύσεων.
Θλίψη ή κατάθλιψη;
Ο τρόπος που μπορούμε να ξεχωρίσουμε το μη υγιές από το φυσιολογικό, είναι αντιλαμβάνωντας την ένταση και την διάρκεια του συναισθήματος. Η θλίψη έχει μικρή διάρκεια και μικρότερη ένταση και συνήθως ενεργοποιείται όταν βιώνουμε μια απώλεια η ένα τραυματικό γεγονός. Στην κατάθλιψη το αίσθημα της θλίψης διαρκεί περισσότερο και έχει μεγαλύτερη ένταση, που έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μια μόνιμη και παγιωμένη αντίδραση η οποία επηρεάζει την λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής. Ένας άνθρωπος που υποφέρει από κατάθλιψη μπορεί να μην αισθάνεται καλά με πράγματα που πρώτα τον ευχαριστούσαν.
Κατάθλιψη
Η λέξη κατάθλιψη προέρχεται από το ρήμα καταθλίβω που σημαίνει “πιέζω προς τα κάτω”. Με τον όρο κατάθλιψη αναφερόμαστε σε μια ψυχική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από παρατεταμένης διάρκειας συναισθήματα έντονης θλίψης, απογοήτευσης, απελπισίας μαζί με μειωμένη διάθεση και ενεργητικότητα.
Τα καταθλιπτικά συναισθήματα μπορεί να κυμαίνονται από μια απώλεια του ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης (ανηδονία), νοσταλγία, μέχρι μια κατάσταση βαθιάς θλίψης και ψυχικής οδύνης.
Στις ήπιες μορφές μπορεί το άτομο να δυσκολεύεται να αντιδράσει συναισθηματικά σε καταστάσεις (πχ. γελώντας η αστειεύοντας). Το άτομο ¨προσπαθεί¨ να φάει, να κάνει έρωτα η να ενασχοληθεί με δραστηριότητες. Στις πιο σοβαρές μορφές κατάθλιψης (κλινική η μείζον κατάθλιψη) το άτομο συχνά έχει συναισθήματα ενοχής, χαμηλής αυτοεκτίμησης, απαισιοδοξία και μπορεί να δει μόνο την αρνητική πλευρά των πραγμάτων. Το άτομο δείχνει να χάνει το ενδιαφέρον για την ζωή.
Συμπτώματα Κατάθλιψης
Για να διαγνωστεί ένα άτομο ως καταθλιπτικό χρειάζεται να βιώνει πέντε από τα παρακάτω συμπτώματα για περισσότερο από δύο εβδομάδες.
Συμπτώματα της Μείζονας Καταθλιπτικής Διαταραχής:
- Ευερεθιστότητα κατά το μεγαλύτερο διάστημα.
- Καθημερινή αίσθηση θλίψης με μεγάλη διάρκεια και χωρίς προφανή λόγο.
- Καθημερινή απώλεια ενδιαφέροντος για φυσιολογικές δραστηριότητες για μεγάλο διάστημα.
- Μεγάλη αλλαγή στο βάρος ή στην όρεξη.
- Καθημερινή αυπνία η υπερπνία (υπερβολικός ύπνος) .
- Αίσθημα κόπωσης και μειωμένη ενέργεια.
- Ανικανότητα λήψης αποφάσεων και αισθήματα ενοχής.
- Σκέψεις θανάτου και αυτοκτονίας.
- Δυσκολία στη συγκέντρωση και στην εστίαση της προσοχής.
- Η σωματική επιβάρυνση που νοιώθει κάποιος είναι μυϊκοί πόνοι, διαταραχές του πεπτικού συστήματος και πονοκέφαλοι.
Πως αντιμετωπίζεται;
Ο θεραπευτής καλείται να αξιολογήσει την σοβαρότητα της κατάστασης του θεραπευόμενου και ανάλογα να κρίνει αν χρειάζεται περεταίρω παραπομπή σε ψυχίατρο. Ο ψυχίατρός κάνει διάγνωση και καθορίζει αν θα χρειαστεί ο θεραπευόμενος φαρμακευτική αγωγή ώστε να δώσει περισσότερο χώρο στη διαδικασία της ψυχοθεραπείας. Με αυτή τη βοήθεια αντιμετωπίζονται θέματα που μπορεί να κρύβονται πίσω από την κατάθλιψη.
Αν ο θεραπευόμενος βιώνει θλίψη ή κατάθλιψη μπορεί να βρει ανακούφιση στο κλάμα, στο ξέσπασμα η στην συζήτηση για τα προβλήματα που τον απασχολούν. Αρχικά είναι πολύ σημαντικό να αποδεχτεί το συναίσθημα που βιώνει, όσο δυσάρεστο είναι και να υπάρχει θέληση για αλλαγή.
Με την βοήθεια του θεραπευτή κατανοεί καλύτερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, αξιολογώντας τους λόγους που οδήγησαν σε κακές επιλογές. Δίνεται η δυνατότητα εξωτερίκευσης και αποδοχής των συναισθημάτων του, δημιουργούνται διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης προβλημάτων και βρίσκονται λύσεις.
